24
Opublikowano 23 lipca 2013 w Portal komputerowy » Systemy Operacyjne » Windows XP » Porady » 25 porad jak przyspieszyć dysk SSD w Windows 7, Vista i XP
 
 

25 porad jak przyspieszyć dysk SSD w Windows 7, Vista i XP

optymalizacja przyspieszanie SSD
optymalizacja przyspieszanie SSD

Poniższe porady są zbiorem uwag i propozycji jakie pojawiły się na przestrzeni ostatnich kilku lat z uwzględnieniem rozwoju sprzętu i nowych technologii popularnych obecnie. Pod uwagę wzięliśmy zarówno konfigurację jednodyskową – tylko SSD zainstalowany na komputerze czy laptopie jak i w akompaniamencie z tradycyjnym nośnikiem HDD. Dużą rolę przy kompletowaniu porad odegrało oficjalne stanowisko Microsoftu na blogu MSDN odnośnie wsparcia dysków Solid State w systemach Windows. Poniższe tricki i tipsy to „must do” i zalecamy wszystkim posiadaczom dysków SSD do ich zastosowania. Jeśli macie problemy z wykonaniem poniższych kruczków to poproście kogoś o pomoc lub napiszcie na naszym forum to postaramy się doradzić. O zaletach i wadach posiadania dysków SSD napisaliśmy w artykule: instalacja SSD na Windows 7.

1. Przesunięcie względem początku partycji SSD

Dyski twarde podzielone są na sektory fizyczne(klastry) po 512 bajtów. Systemy operacyjne takie jak Windows i ich składniki działają według takiej logiki sektora. Producenci dysków zauważyli jednak, że dużo większą wydajność osiągamy, gdy dysk podzielony jest na sektory wielkości 4096 bajtów. Takie dyski programowo emulują sektory 512 bajtowe tak, aby nośniki były kompatybilne ze wszystkimi systemami operacyjnymi.

Podczas formatowania dysku następuje rezerwacja niewielkiego obszaru na początku partycji. I tak w starszych od Visty systemach Windows oraz nieaktualnych narzędziach dyskowych ten obszar wynosi tyle ile najmniejszy sektor – 512 bajtów, gdy tymczasem nowe dyski posiadają fizycznie sektory 8-krotnie większe. Następuje sytuacja, w której klastry fizyczne i emulowane nie pokrywają się. Zapis/odczyt z nieprawidłowo wyrównanego dysku trwa nawet 2 razy dłużej, bo w przypadku każdej operacji na klastrze danych musi napęd musi wykonać dwie operacje na sektorach ! Poza tym w przypadku dysków SSD szybciej następuje degradacja nośnika, ponieważ dane, które mogłyby się zmieścić w jednym sektorze zapisywane są w dwóch. Powyższą sytuację dobrze obrazuje rycina ze strony Paragon:

Wyrównanie względem początku partycji jest wymagane w celu zapewnienia największej wydajności dysku, aby logiczny adres sektora zaczynał się dokładnie na początku fizycznego nośnika.

Po zainstalowaniu Windows 7 na nowym dysku SSD, zazwyczaj nie musisz dokonywać żadnych szczególnych zmian, ponieważ instalator Windows 7 zrobi wyrównanie dla Ciebie. Na systemie Vista również masz szczęście, ponieważ sektor początek zdaje się dopasować do SSD. Dla Windows XP partycje wyrównane są do pozycji 63 sektorów, które nie są wyrównane z sektorami 4k(63x512bajtów nie jest wielokrotnością 4k) zatem przed instalacją wymagane jest dopasowanie partycji. Podobna sytuacja występuje podczas sklonowania istniejącego systemu OS (w tym Windows7) na nowy dysk SSD.

Dla nowej instalacji Windows XP – formatowanie SSD z ustalonym przez nas przesunięciem początku partycji

Uruchamiamy wiersz poleceń, w tym celu wpisujemy CMD.exe w oknie wyszukiwania lub uruchom. Następnie komendy:

diskpart
list disk
Select disk n (gdzie n jest liczbą, na której widnieje dysk SSD)
clean
Create partition primary align = 1024
Format fs=ntfs quick
Active
Exit

Dla obecnej instalacji Windows (7, Vista)

Tutaj możemy sprawdzić czy partycja wyrówanana jest prawidłowo:

Diskpart
List disk
Select disk n
List partition

Jeśli otrzymamy wynik jak na ekranie poniżej to oznacza, że dysk SSD wymaga pozycjonowania względem początku partycji:

Przesunięcie dysku SSD, diskpart

W takiej sytuacji należy wykonać ponowne wyrównanie partycji np. z pomocą pakietu Parted Magic i programu GParted. Przed wykonaniem poniższej operacji należy zaopatrzyć się w kopię zapasową partycji. W programie GParted wybieramy partycję do wyrównania,  klikamy prawym klawiszem myszki i z menu wybieramy pozycję: „Resize/Move” i ustawiamy: „Free space preceding(MiB)”: 2MB oraz „Align to”: MiB.

wyrównanie partycji dysk SSD gParted

Zatwierdzamy zmiany i klikamy „Apply”. Operacja potrwa w zależności od wielkości dysku od kilku do kilkunastu minut. Następnie znów zmieniamy rozmiar partycji tym razem nadając jej zmiany: „Free space preceding(MiB)”: 1MB oraz „Align to”: MiB. Zatwierdzamy zmiany i klikamy „Apply” ponownie. W ten sposób nasz dysk będzie wyrównany do dokładnie 2048 bajta na początku partycji. Powyższa operacja wymaga dwukrotnego przeniesienia całej zawartości partycji, ale jest związana z błędem w programie GParted, który się pojawia przy próbie przesunięcia o dokładnie 1MB. Po tej operacji należy uruchomić komputer z płyty Windows i wybrać z menu „Napraw Komputer”, aby przywrócić prawidłowe ustawienia rozruchu Windows.

Wynik naszej pracy możemy w programie MSInfo32(Start -> Programy -> Akcesoria -> Narzędzia systemowe -> Informacje o systemie). Z menu wybieramy składniki -> Magazyn -> Dyski. Interesująca nas pozycja to: „Przesunięcie początku partycji”, jeśli liczba jest podzielna przez 4096 to partycja jest wyrównana prawidłowo.

przesunięcie początku partycji SSD msinfo32

 

2. Partycjonowanie dysku SSD

Największą wydajność osiągniemy dla wielkości klastra wynoszącej 4KB. Potwierdzają tą wartość producenci dysków SSD, którzy zalecają taki właśnie rozmiar jednostki alokacji.

zarządzanie komputerem, rozmiar jednostki alokacji

 

3. Instalacja Windows na SSD

W celu zmniejszenia miejsca zajmowanego przez system oraz oszczędzenia wielu monotonnych czynności związanych z instalacją sterowników proponujemy utworzenie modyfikowalnej, nienadzorowanej instalacji Windows. Polega ona na wyekstrahowaniu plików z normalnej instalacji, integracji z nią sterowników oraz patchów i co najważniejsze: decydowania o tym jakie wbudowane składniki nasza instalacja Windows 7 będzie zawierać. Normalna instalacja Windows 7 Professional 64-bit może zajmować aż 18 GB wolnej przestrzeni(bez sterowników!), po jej modyfikacji nasz Windows zostaje odchudzony o ponad 8 GB i będzie posiadał już w sobie wszystkie potrzebne sterowniki i aktualizacje! W Windows XP często potrzebna jest modyfikacja instalatora o sterownik kontrolera dysku SATA ( integrujemy sterowniki chipsetu płyty głównej w nLite w przeciwnym wypadku system może pytać o instalacje sterowników z.. dyskietki). W Windows Vista i 7 sterowniki do dysku SATA możemy dostarczyć na pendrive. Polecany przez nas program do modyfikacji instalacji Windows to RT Se7en Lite.

Windows 7 RT Seven Lite, instalacja modyfikowana Windows 7

 

4. Sterowniki

Sterowniki dostarczone na CD przez producenta płyty głównej lub w laptopie z przeinstalowanym systemem Windows są zazwyczaj bardzo stare, dlatego zalecamy ich aktualizację. Najczęściej na stronie producenta można znaleźć ich najnowsze wersje oraz Updatery – programy, które za nas zaktualizują wszystkie potrzebne sterowniki i programy w notebooku.

 

5. AHCI

Jeśli system został zainstalowany w trybie zgodności z IDE potrzebna jest zmiana na AHCI. Sposób nieinwazyjny opisaliśmy w artykule: tryb AHCI. Tutaj zamieścimy metodę jak sprawdzić czy rzeczywiście dysk chodzi w trybie AHCI(oprócz benchmarków). W tym celu klikamy na Start -> Uruchom -> regedit -> następnie w kluczu: HKEY_LOCAL_MACHINE\\SYSTEM\\CurrentControlSet\\Services\\msahci sprawdzamy wartość Start – jeśli wynosi 3 to dysk działa w trybie kompatybilności i zmieniamy wartość na 0. Po tej czynności należy KONIECZNIE zainstalować sterowniki chipsetu płyty głównej(np. Intel Chipset Device Software czy Intel Rapid Storage technology)! Różnicę w działaniu sterowników RST(Rapid Storage) od zwykłego native AHCI w Windows 7 trudno jednoznacznie określić. RST czasem działa wolniej od AHCI, wszystko zależy od wersji sterowników, więc jeśli lubisz eksperymentować spróbuj zainstalować Intel Rapid Storage i sprawdź, która wersja najlepiej poprawia wydajność komputera.

 

6. Włączenie TRIM dla Windows 7

Wybieramy z menu Start Uruchom lub w polu wyszukaj wpisujemy: CMD.exe. uruchamiamy wiersz poleceń i wpisujemy w konsoli komendę: fsutil behavior query disabledeletenotify

TRIM Windows 7, fsutil behavior query disabledeletenotify

Jeśli wyświetli się wartość 0 to znaczy, że funkcja TRIM jest WŁĄCZONA. Dla 1 funkcja TRIM jest wyłączona. Aby włączyć TRIM(wszystkie nowe dyski go obsługują tą funkcję) wpisujemy komendę: fsutil behavior set DisableDeleteNotify 0

 

7. Wyłączenie usługi indeksowanie Windows 7

W dysku SSD nie ma sensu uruchamiania usługi Indeksowanie Windows(na bieżąco monitoruje zasoby dysku w celu szybszego wyszukania potrzebnych informacji), bo dostęp do danych mamy dużo szybszy. Odczyt na nowoczesnych SSD sięga 400-500MB, gdy najwydajniejsze dyski HDD oferują max 130MB(i to na początkowej partycji). Aby wyłączyć indeksację wchodzimy w Mój Komputer, zaznaczamy partycję prawym klawiszem myszki i wybieramy z menu podręcznego Właściwości. W zakładce Ogólne odznaczamy: Zezwalaj na indeksowanie zawartości plików i klikamy OK. Wyłączenie tej usługi na innych dyskach przyspieszy działanie komputera kosztem dłuższego wyszukiwania plików(zniknie też efekt chrobotania dysku podczas jego bezczynności).

indeksowanie plików

indeksowanie plików

 

8. Wyłączenie defragmentacji dysku

We właściwościach dysku wybieramy zakładkę narzędzia dysku, a następnie defragmentuj. Klikamy na literę dysku SSD i wybieramy Konfiguruj harmonogram, a następnie odznaczamy: Uruchom zgodnie z harmonogramem. Dyski SSD nie wymagają opieki nad plikami, ponieważ są odczytywane i zapisywane z taką samą prędkością na całej swojej przestrzeni.

defragmentacja dysków

 

9. Wyłączenie opróżniania buforu zapisu na dysku

To częsta przyczyna spowolnienia dysku SSD, system Windows domyślnie włącza opróżnianie buforu zapisu nośnika w celu zabezpieczenia go przed utratą danych. Dyski SSD nie potrzebują pamięci CACHE, dlatego wyłączenie tej opcji wpłynie pozytywnie na poprawę wydajności nośnika. W wypadku, gdy mamy UPS lub laptopa możemy wyłączyć buforowanie cache również dla innych nośników danych.

W tym celu klikamy prawym klawiszem myszki na ikonkę Mój Komputer i wybieramy Właściwości. Następnie z menu po lewej stronie wybieramy Menedżer Urządzeń. Szukamy naszego dysku pod pozycją Stacje dysków i dwukrotnie klikamy, aby wejść do właściwości wybranego nośnika. W zakładce zasady zaznaczamy opcję: Wyłącz opróżnianie buforu zapisu na tym urządzeniu i zatwierdzamy zmiany.

buforowanie dysku Windows 7

Spis treści: 25 porad jak przyspieszyć dysk SSD w Windows 7, Vista i XP

Słowa kluczowe: SysMain Wstępne ładowanie do pamięci, superfetch po polsku, superfetch, ssd windows 7, wstępne ładowanie do pamięci windows 10

Click to rate this post!
[Total: 75 Average: 3.2]

makensis
 
Od 2006 roku Redaktor Naczelny oraz Administrator Tweaks.pl Autor dwóch książek o systemach operacyjnych, szeregu publikacji i porad odnośnie użytkowania komputera. Absolwent Wydziału Elektroniki. Z zamiłowania informatyk, pozycjoner i podróżnik.